De wereld waarin we leven is meer dan ooit gericht op het halen van successen. Er wordt zelfs een term opgeplakt: 'prestatiemaatschappij'. Wat is de impact op ons, de mensen die leven in deze maatschappij? Hoe vind je als persoon met artrose of reuma een plek in die ratrace? En hoe ga je om met al die verwachtingen van anderen?
De prestatiemaatschappij in een notendop
In een prestatiemaatschappij werken we over, rekenen we af met de zesjescultuur, maken we elke prestatie meetbaar en doen we van alles, multitaskend, naast elkaar. De prestatiemaatschappij draait om succes. Dus moet je hard werken, geen negen-tot-vijf-mentaliteit hebben, lef tonen en natuurlijk niet lummelen. Efficiënt werken is het toverwoord. En oh ja, natuurlijk ben je altijd bereikbaar.
Op een rijtje: de voor- en nadelen
Een prestatiemaatschappij kan als voordelen hebben dat we het beste uit onszelf willen halen, nieuwe doelen stellen en die ook willen bereiken. Aan de andere kant lijkt de prestatiemaatschappij de kans op een burn-out en depressie te verhogen, ligt de werkdruk in veel sectoren te hoog en raken mensen overprikkeld door alle mogelijkheden en verwachtingen. Maar wat als je dat niet kunt of wilt?
De prestatiemaatschappij en reuma
Eén van de lastige onderdelen van de prestatiemaatschappij is dat mensen in een kwetsbare positie sneller worden uitgesloten, zoals mensen met een chronische ziekte als reuma. De prestatiemaatschappij legt de lat en werkdruk hoog en er is minder aandacht voor de persoon achter het werk.
Ben jij honderd procent toegewijd, maar wil je gewoonweg niet fulltime werken? Of lukt het niet om hetzelfde tempo aan te houden als je collega's, omdat je dan over je lichamelijke grenzen gaat? In de prestatiemaatschappij voelt het al snel alsof je zelf de schuldige bent als iets niet goed gaat. Want succes is immers een keuze...
Het lastige van de prestatiemaatschappij: het is nooit genoeg. Veel mensen met een chronische aandoening voelen zich daardoor kwetsbaarder, net als jongeren of jonge moeders. De kans is daardoor groter dat we vaker over onze grenzen heengaan. Het gevolg kan zijn dat je eerder oververmoeid raakt, meer pijn ervaart of jezelf minder waard vindt dan anderen.
4 tips om met de prestatiemaatschappij om te gaan
Je kunt de kans verkleinen dat je wordt opgeslokt in de prestatiemaatschappij. We geven vier tips om te profiteren van de voordelen en de nadelen te ontwijken.
1. Druk zijn is geen statussymbool
'Druk zijn' lijkt wel een statussymbool in de prestatiemaatschappij. Mensen scheppen er zelfs over op. Probeer minder waarde te hechten aan 'druk zijn' en meer te zoeken naar activiteiten en taken die voldoening geven. Hier word je zelf blijer van en dat geeft ook meer rustmomenten. Juist door je te laten leiden door wat anderen en de maatschappij verwacht, kom jij misschien uitgeput thuis te zitten.
2. Streef haalbare doelen na
Vraagt je werkgever je om extra taken op te pakken? Of twijfelen je collega's aan je toewijding? Het is niet leuk om toe te geven dat iets niet lukt, maar je hiertegen verzetten is niet de moeite waard. Merk je dat de werkdruk hoog ligt, dan kun je nog zo graag aan de eisen willen voldoen, maar als je lichaam niet in staat is om daarin mee te draaien, dan moet je daarnaar leren luisteren.
Grenzen aangeven is belangrijk en dat betekent dat je anderen moet vertellen wat je niet kunt. Laat je werkgever en collega's weten dat je binnen jouw grenzen je best doet om te presteren. Leg op een vriendelijke toon uit dat je elke dag met (veel) pijn opstaat en 's ochtends soms net zo moe bent als de avond ervoor. Maar vertel ook wat je wel kunt en wilt.
3. Sta stil bij wat jij wilt
Vaak zijn we bezig om verwachtingen van anderen waar te maken. Maar wat doe jij het liefste? Is dat je werk, of kan het ook wel wat minder en kun je veel meer je passie kwijt in een hobby? Ga op ontdekkingsreis. Met vallen en opstaan kun je erachter komen wat het beste bij je past. Als je doet wat je leuk vindt, is presteren ineens een stuk minder 'moeten'.
4. Oefen dagelijks dankbaarheid
Als je altijd streeft naar meer en beter, vergeet je dankbaar te zijn voor wat je al hebt. Zonde, want onderzoek toont aan dat geluk juist sterk samenhangt met dankbaarheid. Wees dus dankbaar voor wat je hebt en kunt, in plaats van te denken aan wat je nog niet hebt. Dankbaarheid kun je oefenen door elke avond voor het slapengaan drie dingen op te schrijven waar je die dag dankbaar voor bent.
