Artrose in de duim, ook wel duimbasisartrose genoemd, is de meest voorkomende vorm van artrose in de hand. Soms is een spalk voldoende om de klachten te verminderen, maar bij zwaardere vormen is een operatie nodig. Nu is daar een optie bijgekomen: gewrichtsdistractie.
Bij deze behandeling worden delen van een gewricht tijdelijk uit elkaar gehouden. Op die manier kan het kapotte kraakbeen zich herstellen. Voor artrose in de knie werd distractie al langer toegepast als behandeling.
Distractie houdt in dat je tijdens het proces van nieuwe botvorming twee botdelen iets uit elkaar trekt. Zo activeer je het genezingsproces; deze gaat langer door. Het stimuleert als het ware het natuurlijk herstel.
Duimbasisartrose - wat is dat?
Bij artrose wordt te veel kraakbeen afgebroken en te weinig nieuw kraakbeen aangemaakt. Het kraakbeen wordt dun en zacht en kan de krachten die op het gewricht worden uitgeoefend minder goed opvangen. Bij duimbasisartrose is er vaak slijtage van het gewricht tussen het middenhandsbeentje van de duim en één van de handwortelbeentjes.
Krachtverlies bij artrose
Wie artrose heeft in de duim, zal dat merken bij bijna elke handbeweging. Het zorgt voor een zeurende pijn aan de basis van de duim. De pijn is vaak het ergst na rust, bijvoorbeeld 's ochtends vroeg. Soms is de hand ook dik en stijf en lukt het niet meer om de duim te strekken of te buigen. Bij duimbasisartrose vermindert de kracht in de handen ook vaak, waardoor je soms dingen uit je handen laat vallen. Zelfs het omdraaien van je huisdeursleutel kan een opgave zijn.
Meer vrouwen dan mannen
Ongeveer 35 procent van de Nederlanders boven de 55 jaar heeft last van duimartrose. Duimartrose komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. De oorzaak daarvan is onbekend. Het komt vooral voor bij vrouwen na de overgang. Van deze vrouwen heeft 1 op de 9 klachten. Dit percentage stijgt met de toenemende leeftijd.
Hoe wordt duimartrose behandeld?
Wordt de artrose in de duim vroeg ontdekt en is het een lichte vorm, dan is een operatie meestal niet nodig. Vaak kan een spalk, rust en pijnstilling voldoende zijn. Oefeningen voor de pols- en handspieren verminderen stijfheid. Een huisarts of specialist kan je begeleiden bij de pijn.
Operatie bij duimartrose
Als de duimartrose in een gevorderd stadium is of de klachten zeer ernstig zijn, dan is er meestal wel een operatie nodig. Er wordt dan vaak een gedeelte van het bot in de duim weggehaald. Heeft de artrose een groot deel van het duimgewricht aangetast, dan moet soms het hele handwortelbotje worden weggenomen. Soms wordt ook een kunstgewricht geplaatst. Dat betekent dat je niet het eigen gewricht behoudt.
Nieuwe behandeling: gewrichtsdistractie
Deze bestaande behandelingen zijn niet altijd voldoende. Om die reden zoeken deskundigen naar andere behandelmogelijkheden. Anne Spaans, orthopedisch chirurg in opleiding, ontwikkelde samen met twee handchirurgen een succesvolle proef met gewrichtsdistractie voor artrose in de duim. Het was voor het eerst dat deze behandeling werd toegepast bij duimartrose. Al langer werd de behandeling toegepast bij knieartrose.
Tijdens de distractie wordt een metalen frame op de duim geplaatst. Het frame houdt de botjes uit elkaar en blijft acht weken zitten.
Na een jaar blijkt dat mensen minder pijn ervaren en meer kracht hebben in hun handen. Hulpmiddelen zoals een spalk die de mensen vóór de distractie gebruikten, hadden ze erna niet meer nodig. En het belangrijkste feit: het kraakbeen in het duimgewricht had zich hersteld.
Voordeel van de behandeling
Een belangrijk voordeel van deze behandeling is dat het eigen gewricht behouden kan blijven. Het St. Antonius Ziekenhuis in Nieuwegein en Utrecht biedt na de geslaagde proef distractie aan voor mensen met duimartrose.
De resultaten worden verder gebruikt voor onderzoek, om beter inzicht te krijgen in de effecten en mogelijkheden van distractie bij duimartrose.
