Dit zijn de 5 meest gestelde vragen over handartrose

Artrose is de meest voorkomende reumatische aandoening in ons land. Het is een vorm van reuma waarbij het hele gewricht een rol speelt. Naast artrose in de knie of heup, hebben ook steeds meer mensen last van artrose in hun hand. Vooral vrouwen krijgen vaker handartrose. Hoe ontstaat deze vorm van artrose eigenlijk? We geven antwoord op vijf belangrijke vragen.

1. Wat is handartrose?

Van artrose spreken we als het laagje kraakbeen in één of meer gewrichten verandert. Kraakbeen hoort mooi glad te zijn, zodat een gewricht makkelijk kan buigen, draaien en strekken. Bij artrose wordt het kraakbeen dun en verandert de vorm. Dat gebeurt dus ook bij artrose in de hand. Het kraakbeen in je pols, duim of vingers kan dan veranderen en bewegen wordt moeilijker. Na een tijdje kunnen je vingers er anders uit gaan zien. Dat komt omdat er extra bot kan aangroeien aan de randen van de gewrichten. Het gewricht wordt daardoor breder. Bij handartrose kun je dat bijvoorbeeld herkennen aan dikke knokkels van de vingers.

2. Welke klachten kun je krijgen?

Handartrose is te herkennen aan stijfheid en pijn in je duim, vingers of pols. Vooral in de ochtend merk je dat, omdat je je hand dan lang niet hebt bewogen. Dit noemen we daarom ochtendstijfheid. Als je je hand een tijdje beweegt, zal de stijfheid weer minder worden. Een andere veelvoorkomende klacht is pijn aan je hand. En dan vooral als je deze lang achter elkaar gebruikt, dezelfde beweging maakt of veel kracht zet. Handartrose verloopt grillig: soms zijn de klachten erger en soms weer minder. De kracht in je hand kan na verloop van tijd afnemen, waardoor iets simpels als het gebruiken van een pincet of een kraan dichtdraaien steeds meer moeite kost. Als de artrose erger wordt, kun je sommige dingen niet meer doen met je hand. Het strekken of buigen van je vingers lukt dan bijvoorbeeld niet meer goed.

3. Wanneer loop je meer risico op handartrose?

Deze vraag wordt altijd veel gesteld. Het is nog niet duidelijk wat de precieze oorzaak is van handartrose. Wel is bekend dat vrouwen, mensen met overgewicht en wie ouder is dan 45 jaar meer risico lopen op deze vorm van artrose. Hoe dat komt weten we alleen niet. Erfelijke factoren kunnen ook een rol spelen. Als artrose in je familie voorkomt, kan dat betekenen dat jij het ook krijgt. Handartrose kan ook een gevolg zijn van een ongeluk, een eerdere botbreuk of zware overbelasting, bijvoorbeeld door een bepaald beroep.

4. Welke behandelingen zijn er?

Handartrose is op dit moment nog niet te genezen. Er bestaan helaas nog maar weinig behandelingen die helpen bij handartrose. Er wordt momenteel wel meer wetenschappelijk onderzoek naar gedaan. Een handtherapeut kan helpen om de klachten te verminderen, je adviseren bepaalde oefeningen te doen en je hand spalken. Het dragen van een brace of spalk kan extra steun geven waardoor je minder pijn hebt. Draag deze alleen niet te vaak en te lang, want daar kan je hand juist weer stijf van worden en dus pijnlijker. Bij veel pijn kunnen pijnstillers zoals paracetamol of ibuprofen verlichting geven. Vraag je huisarts daarbij om advies.

5. Wat kun je zelf doen?

Bij alle vormen van artrose blijft bewegen het beste wat je kunt doen. Doe dit wel in overleg met je fysiotherapeut of reumatoloog. Het trainen van je pols- en handspieren is vaak een goed idee. Zo worden je spieren sterker en wordt de kans op stijfheid en pijn kleiner. Simpele oefeningen kunnen al helpen. Een aantal voorbeelden: buig en strek je pols, maak een vuist en spreid en strek je vingers. Het kan ook helpen om in een zachte bal of spons te knijpen. Bouw de oefeningen rustig op, want overbelasting is nooit goed.