Toen Kim begon met spelen, was ze al ziek. De diagnose SLE werd echter niet meteen gesteld. Kim vertelt: “De artsen dachten dat ik jeugdreuma had. Ik werd daarvoor behandeld, maar dat ging niet goed. Ik werd alleen maar zieker en zieker. Mijn moeder vroeg een second opinion aan bij het Wilhelmina Kinderziekenhuis in Utrecht. Daar stelden ze de diagnose SLE. Het was ergens wel fijn om te weten wat het was.” 
Op school gaf ze een spreekbeurt om de aandoening aan haar klas uit te leggen en om ook zelf haar ziekte beter te begrijpen. “Ik vertelde dat je normaal een leger in je lichaam hebt om je gezond te houden. Maar bij mij vecht dat leger soms tegen elkaar, of soms zelfs helemaal niet.” Het gevolg daarvan is dat Kim ontstekingen heeft in haar hele lijf: in haar pezen, gewrichten, spieren en huid. Ze is ook erg gevoelig voor zonlicht. Al die ontstekingen zorgen ervoor dat ze vaak verschrikkelijk moe is. Daardoor werd Kim al jong geconfronteerd met dingen die zij niet kon doen. Terwijl andere kinderen buiten in bomen klommen, tikkertje speelden en rondrenden, lag zij in bed. Ze kon nauwelijks op haar benen staan. “Als ik nu kijk naar kinderen van zes jaar oud, vind ik dat best jong om zoiets mee te moeten maken. Ik ben iets sneller volwassen geworden.”
Droom en werkelijkheid
Wie Kim nu spreekt, ziet een rustige en vooral positieve jonge vrouw van 21 jaar voor zich. Haar ouders hebben haar van kinds af aan gesteund door niet naar haar beperkingen te kijken, maar te kijken wat er wél mogelijk was. “Mensen zagen mijn droom om violiste te worden als fantasie. Maar ik heb van het begin af aan nooit mijn dromen opgegeven.” Daar moest Kim wel voor knokken. Ze leerde om efficiënt met haar tijd om te gaan en leuke dingen te laten als ze er geen energie voor had. “Ik kan bijvoorbeeld niet op het laatste moment iets doen. Ik plan alles goed in en doe steeds een beetje. Met kleine stapjes kan je een groot resultaat behalen. Er is wel discipline nodig om al die kleine stapjes te zetten. Mijn ouders hebben mij daar erg bij geholpen.” Kims aanpak werkt goed. De viool motiveert haar daarbij enorm. Ze speelt op een Nederlands model, een Lefèvbre uit 1763 die in bruikleen is van het Nationaal Muziekinstrumentenfonds. “Als ik een zuivere toon hoor, voel ik me beter. Want hoe zuiverder de toon, hoe beter het instrument trilt en hoe gelukkiger ik word van het spelen.” “Als ik een zuivere toon hoor, voel ik me beter.” Als Kim twaalf jaar is, wordt ze toegelaten tot de jong talentklas van het Conservatorium van Amsterdam. Ze doet mee aan concoursen en wint verschillende prijzen. Daarnaast gaat ze naar het gymnasium. Kim kan niet vaak op school zijn, maar toch haalt ze haar diploma in één keer. Mede dankzij haar ervaring in de jong talentklas wordt ze na de eerste auditie gelijk toegelaten aan het conservatorium. Nu zit ze in haar eindexamenjaar. De pittige opleiding valt haar niet altijd mee: “Ik wil altijd meer dan ik kan. Daardoor ga ik soms over grenzen heen en heb ik twee weken lang extra pijn, dat hoort er helaas bij.” Op die momenten is het extra fijn dat ze een goede band heeft met haar ouders en broer. “Zij voelen niet wat ik voel, dus het is heel belangrijk om te blijven communiceren. Als ik veel pijn heb, word ik kribbig. Vroeger verstopte ik dat, maar dat lukt toch niet voor honderd procent. Je moet het gewoon benoemen.”
Grote doorbraak
Door de SLE zit Kim in een rolstoel. Daardoor heeft ze vaak het gevoel dat ze iets uit moet leggen. Vroeger maakte dat haar onzeker. “Ik wilde het liefst dat die rolstoel er niet was. Dat ik gezond was. Maar op een gegeven moment dacht ik: het hoort bij me en dat mag ik best op het podium laten zien.” Die acceptatie gaf haar rust. Bij de introductie van haar concerten vertelt ze niet alleen over de muziek, maar praat ze ook over haar reuma. In 2014 kwam Big Improvement Day, een evenement voor ondernemers, waar Kim sprak over haar reuma en de liefde voor haar viool. Ook rapper Ali B. zat in de zaal. “Ik zei heel brutaal dat het een van mijn dromen was om bij de De Wereld Draait Door aan tafel te zitten. Toen zei Ali B. op het podium: “Dat ga ik regelen!” Dat heeft hij toen ook echt gedaan.” “Met kleine stapjes kan je een groot resultaat behalen” Daarna begon het balletje te rollen. Via Ali B. kwam Kim in contact met Marco Borsato. “Ik kreeg de kans om zelf te schrijven wat ik zou spelen. Dat was heel mooi en heel spannend. Hij had het niet eens gehoord tot de repetitie op de dag van de eerste show. De spanning was best wel hoog. Toen ging ik spelen. De band werd helemaal stil, alle monden vielen open. Marco was blij en het publiek was heel enthousiast. Marco vroeg of ik meeging op toer. Dat was fantastisch!” Kim trad een paar keer op in de Ziggo Dome. Die plotselinge bekendheid was leuk, maar zorgde af en toe ook voor nare reacties. Soms zeiden mensen dat ze misbruik maakte van haar ziekte. Kim is daar nonchalant in: “Het hoort bij mij, dus ik mag daar best over praten. Ik hoef me niet te schamen. Als ik niet goed zou zijn, zou Marco me niet terugvragen. Je krijgt misschien één kans, maar dan moet je die kans wel pakken en presteren.” Gelukkig zijn er ook veel fijne reacties, zoals een vrouw die net als Kim in een rolstoel zat, en die op Instagram schreef dat ze het zo tof vond dat Kim voor 18.000 mensen opstond. “Toen ze mij zag staan, dacht ze: ik moet zelf ook weer loslaten wat anderen van mij vinden. Dat vind ik super. Die positieve reacties wegen veel zwaarder dan de negatieve. Ik heb geleerd dat ik door positief te blijven anderen meer help dan ik zelf dacht.” “Juist door te focussen op het plezier in muziek kan ik me ontspannen en fijn voelen.”
Opnieuw beginnen
De optredens waren fantastisch en Kims ster was rijzende. Met haar eindexamen voor de deur had ze de directe toekomst al uitgestippeld. Maar in februari 2015 ging het helemaal mis. De reuma sloeg in alle hevigheid toe en Kim kon vijf maanden lang geen noot meer spelen. “Ik had zoveel pijn dat ik overwoog om te stoppen. Ik kon niet eens meer een snaar indrukken. Als je weet op welk niveau ik kon spelen, zo vlak voor mijn eindexamen..." Kim kon door de pijn helemaal niets meer. Ondanks dat pakte ze haar viool weer op en beet ze door. “Ik miste het spelen zo erg. De viool en de muziek zijn zo belangrijk voor mij, ik kan echt niet zonder. En nu moest ik ineens weer bij nul beginnen.” Kim begon met een minuut per dag oefenen. Daarna speelde ze ’s ochtends een minuut en ’s avonds een minuut. Dat begon met losse snaren, opnieuw op zoek naar de mooie klank. Daarna kinderliedjes, net als toen ze zes jaar was. “Ik had veel pijn, maar speelde steeds iets meer. Viool speel je met vier vingers die je allemaal moet gebruiken. Maar ik mis de kracht in mijn pink, waardoor ik nog maar met drie vingers kan spelen. Mijn motto is: als het niet rechtuit kan, dan moet het linksom of rechtsom, onderdoor of met een kronkel.” Samen met haar leraar van het conservatorium probeerde ze haar mooie klank weer terug te krijgen. Ze probeerde Mozart te spelen. Dat lukte, maar vooral de snelle stukken deden te veel pijn. Nu zijn ze samen op zoek naar een ontspannen manier van snel spelen via improvisatie. De hoop is dat ze in juni 2016 op haar bachelor examen, de snelheid terug zal hebben. “Juist door te focussen op het plezier in muziek kon ik me ontspannen en fijn voelen. Ik ging echt van dag tot dag spelen. Iedere dag dat ik mijn viool oppak, ben ik weer blij. Zo breid ik het steeds verder uit. Als ik een paar dagen niet speel, dan hoor je dat op het podium. Het is net als topsport. Je bent zo goed als je laatste wedstrijd,” lacht ze.
Knallende comeback
Het afgelopen jaar hebben alle fysieke problemen door de reuma duidelijk gemaakt dat Kim helaas geen solovioliste zal worden. Het spelniveau en de mooie klank heeft ze teruggekregen, maar haar lichaam kan de zware repetities niet aan. Kim blijft echter dromen: “Ik wil eerst mijn eindexamen halen en me daarna verdiepen in elektronische muziek, dat vind ik heel interessant. Ik ben toegelaten tot de master Live Electronics van het Conservatorium van Amsterdam. Ook zou ik graag eigen muziek maken. Voor Marco mocht ik mijn eigen nummer schrijven, dat was zo leuk om te doen!” In de zomer van 2015 stond staat Kim opnieuw naast Marco Borsato in de Ziggo Dome tijdens Symphonica in Rosso. Voor en na het optreden slaapt ze op haar luchtbed in haar eigen kamer. Het moment dat ze opkomt in haar jurk, is onvergetelijk. Als ze opstaat uit haar rolstoel en begint met spelen, is het stil. Iedereen luistert met ingehouden adem naar de warme klanken die tot in de ziel raken. En dan, uiteindelijk, een daverend applaus van iedereen in het stadion. Kim: “Daar geniet ik heel erg van. Het is een overweldigend gevoel. En ook zo onwerkelijk. Je droomt ervan, maar je verwacht het niet. Natuurlijk heb ik wel altijd hoop gehouden. Het is belangrijk om te blijven geloven in jezelf. Vooral als je ziek bent, een beperking of handicap hebt, is dat soms lastig. Maar dat ik daar stond, naast de grote Marco Borsato, overtrof mijn stoutste dromen.” 
Kim Spierenburg (1993) is violiste en spreker. Na afronding van het gymnasium wordt ze toegelaten tot het Conservatorium van Amsterdam, waar ze nu in haar eindexamenjaar zit. In 2014 stond ze voor het eerst op het podium met Marco Borsato in een volle Ziggo Dome. Daarop volgden diverse concerten voor Symphonica in Rosso waarin ze een rol heeft als soliste. Als spreker vertelt ze regelmatig over haar ambities en haar strijd met reuma.
Verder lezen over reuma?
