Feit 1: jicht ontstaat doordat de urinezuurspiegel in het bloed te hoog is
Jicht is een reumatische aandoening die ontstaat door de ophoping van urinezuur in de gewrichten en pezen. Deze te hoge urinezuurspiegel ontstaat doordat de stofwisseling in het lichaam niet goed verloopt: er wordt te veel urinezuur aangemaakt of het lichaam kan het urinezuur niet goed uitscheiden. Ook een te hoog lichaamsgewicht, te snel afvallen of te weinig drinken laten het urinezuurgehalte stijgen. Als de nieren het urinezuur minder goed uitscheiden, blijft het in het bloed circuleren. In het bloed vormt urinezuur kristallen die zich ophopen in pezen en gewrichten. Daardoor ontstaan zeer pijnlijke jichtknobbels.
Feit 2: een jichtaanval duurt één tot drie weken
Krijg je een jichtaanval, dan heb je last van heftige pijn in één of meerdere gewrichten. Die gewrichten zijn gezwollen, rood en warm. De klachten ontstaan binnen enkele uren tot een dag. Dit kan samengaan met koorts, vooral wanneer je last hebt van een groot gewricht. Jicht begint opvallend vaak in de grote teen, hoewel het in principe in ieder gewricht kan beginnen. Een jichtaanval kan één tot drie weken duren. Soms komen de aanvallen snel achter elkaar, een andere keer zit er een langere tijd tussen.
Feit 3: het komt vaker voor bij mannen dan bij vrouwen
Bij mannen komt een acute jichtaanval acht keer vaker voor dan bij vrouwen. Bij vrouwen treedt jicht meestal later in het leven op. Dit komt doordat vrouwelijke hormonen vóór de overgang beschermen tegen jicht. Bij zowel mannen als vrouwen neemt de kans op jicht toe naarmate ze ouder worden. Jicht ontstaat dan ook meestal na het veertigste levensjaar.
Feit 4: alleen door gewrichtspunctie kan de diagnose met 100 procent zekerheid worden vastgesteld
Hoewel een huisarts jicht meestal kan herkennen aan de klachten, is er maar één manier om de diagnose vast te stellen: door middel van een gewrichtspunctie. Er wordt dan via een naald wat gewrichtsvloeistof opgezogen. In de opgezogen vloeistof kunnen bij jicht urinezuurkristallen worden gezien onder de microscoop. Soms is aanvullend een bloedonderzoek nodig. In het bloed wordt de urinezuurwaarde bepaald en bij jicht is deze waarde meestal verhoogd. Er zijn geen andere onderzoeken die de diagnose met zekerheid kunnen vaststellen of uitsluiten.
Feit 5: tweederde van de mensen met acute jicht, krijgt uiteindelijk chronische jicht
Acute jichtaanvallen kunnen ook omslaan in chronische jicht. In tegenstelling tot acute jicht zijn de ontstekingen bij chronische jicht blijvend. Je hebt dan ook vaker last van ontstekingen en meestal zijn meerdere gewrichten aangetast. Je hebt chronische jicht als je: drie of meer aanvallen per jaar hebt, jichtknobbels hebt en de gewrichten zijn beschadigd door jicht. Vaak heb je tussen de aanvallen door ook pijn.
Feit 6: er is een verband tussen jicht en hart- en vaatziekten
Wetenschappelijk onderzoek wijst uit dat er een verband bestaat tussen jicht en hart- en vaatziekten. Zo blijkt dat de helft van de mensen met jicht ook een hoge bloeddruk heeft. Maar liefst dertig procent heeft naast jicht ook hart- en vaatziekten, zoals hartfalen, een hartinfarct of een beroerte.
Feit 7: voeding kan helpen tegen klachten
Vroeger werden purinerijke voedingsmiddelen beschouwd als één van de oorzaken van jicht. Veel artsen gaven dan ook een purinearm dieetadvies. Inmiddels is bekend dat dit dieet maar voor een heel kleine daling van het urinezuurgehalte in het bloed zorgde. Het wordt dan ook (vrijwel) niet meer voorgeschreven. Er is sowieso weinig wetenschappelijk bewijs over de rol van voeding bij het ontstaan van jicht. Toch is een gezond voedingspatroon belangrijk voor iedereen en kun je wel eventuele klachten voorkomen of verminderen. Daarom krijg je vaak naast medicijnen, aanvullende leefregels en voedingsadviezen. Drie tips:
- drink minstens twee tot drie liter per dag en verdeel dit goed over de dag. Beperk het gebruik van alcoholische dranken en suikerhoudende frisdranken. Drink dus vooral water, thee, koffie en zuiveldranken zonder toegevoegde suiker;
- Eet niet meer dan één portie vlees(waren) per dag (100-125 gram), omdat het een risicofactor vormt voor jicht. Beperk ook vis en zeevruchten;
- zorg voor een volwaardig voedingspatroon, waarbij je voldoende vitamines, mineralen en andere voedingsstoffen binnenkrijgt.
Feit 8: alcohol vergroot het risico op jicht
Alcohol lijkt het risico op jicht te vergroten. Zo blijkt uit een onderzoek dat het risico op jicht 2,5 keer hoger is voor mannen die dagelijks vier of vijf glazen alcohol drinken, dan voor degenen die niet drinken. Zelfs één drankje per dag verhoogt het risico al met dertig procent. Het maakt daarbij verschil welke alcoholische drank wordt genuttigd. Bij een dagelijkse dosis van twee of meer glazen bier is de kans op de kwaal 2,5 keer verhoogd, terwijl het risico bij consumptie van twee glaasjes sterke drank 1,6 keer toeneemt.
Leven met Reuma
Wil je meer informatie, adviezen, tips en ervaringsverhalen van verschillende mensen met reuma ontvangen? Schrijf je dan in voor de maandelijkse Leven met Reuma nieuwsbrief.
Schrijf je nu in
